Giá xăng dầu thế giới biến động mạnh do nhiều yếu tố khách quan, cộng với nguồn cung xăng dầu trong nước chỉ đáp ứng được khoảng 70% nhu cầu hiện nay và sẽ giảm xuống 40% vào năm 2030, làm gia tăng nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm xăng dầu. Nhiều nhà máy lọc dầu trở nên cấp thiết.
Chủ động một phần
Hiện Việt Nam đã có Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, Liên hợp Lọc hóa dầu Nghi Sơn (NSRP) và các nhà máy xử lý condensate (khí ngưng tụ) đã đi vào hoạt động với tổng công suất 14 triệu tấn xăng dầu/năm.
Theo Bộ Công Thương, số lượng này đáp ứng khoảng 70% nhu cầu trong nước hiện nay, phần còn lại nhập thiếu thông qua xuất nhập khẩu, các thương nhân kinh doanh xăng dầu chủ yếu.
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam) kiến nghị điều chỉnh chính sách đầu tư Dự án Nâng cấp mở rộng Nhà máy Lọc dầu Dung Quất lên 7,5 triệu tấn/năm. Còn đối với tổ hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn, chưa có kế hoạch đầu tư mở rộng công suất.
Như vậy, năng lực sản xuất dầu mỏ và các sản phẩm hóa dầu hiện tại và trong tương lai gần chưa đáp ứng hoàn toàn nhu cầu trong nước. Theo Bộ Công Thương, đến năm 2045, mỗi năm Việt Nam sẽ thiếu khoảng 12 triệu tấn dầu và 3,5 triệu tấn hóa dầu.
Mức thiếu hụt này, theo tính toán của Petrovietnam, còn lớn hơn, đạt khoảng 12 triệu tấn quy dầu vào năm 2025 và đạt khoảng 20 triệu tấn vào năm 2030.
Vì vậy, Petrovietnam đề xuất xây dựng dự án tổ hợp lọc hóa dầu tại Bà Rịa, Vũng Tàu. Theo đó, Dự án lọc hóa dầu giai đoạn 1 với công suất 12-13 triệu tấn dầu thô/năm; 660.000 tấn condensate, LPG, Ethane/năm. Sản lượng khai thác của nhà máy sẽ là 7-9 triệu tấn dầu và 2-3 triệu tấn hóa dầu/năm.
Giai đoạn II của dự án dự kiến đầu tư bổ sung và chuyển dịch cơ cấu sản xuất theo hướng tăng sản lượng lọc hóa dầu 3-5 triệu tấn dầu và 5,5-7,5 triệu tấn sản phẩm hóa dầu/năm.
Cùng với dự án Khu dự trữ dầu thô và sản phẩm dầu mỏ quốc gia quy mô 1 triệu tấn dầu thô và 500.000 m3 sản phẩm dầu mỏ/năm, Petrovietnam ước tính quy mô vốn đầu tư của toàn bộ tổ hợp trong giai đoạn nhất định. Giai đoạn I 12,5 – 13,5 tỷ USD và giai đoạn II – 4,5 – 4,8 tỷ USD.
Đề xuất này của Petrovietnam được Bộ Công Thương cho là hợp lệ. “Trong bối cảnh thế giới diễn biến phức tạp, nguy cơ gián đoạn nguồn cung năng lượng và giá năng lượng tăng cao, việc đảm bảo an ninh năng lượng, trong đó có nguồn cung dầu mỏ, nâng cao khả năng dự trữ dầu thô, dầu khí quốc gia là hết sức cần thiết. , Bộ Công Thương đề nghị Chính phủ chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam tiếp tục nghiên cứu dự án, hoàn thiện nội dung các bộ, ngành đã góp ý.
Chờ đầu tư
Dự án Tổ hợp Lọc hóa dầu và Dự trữ dầu thô quốc gia còn cần nhiều thời gian để chuẩn bị các vấn đề liên quan đến quá trình đầu tư nên thời điểm này việc tăng công suất sản xuất xăng là chưa đủ, dầu trong nước có thể trông chờ. đặc biệt là từ Dự án Nâng cấp mở rộng Nhà máy lọc dầu Dung Quất.
Trong báo cáo gửi đoàn công tác Chính phủ ngày 1/1/2023, Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) – đơn vị quản lý NMLD Dung Quất cho biết, nhà máy có tổng vốn đầu tư khoảng 3 tỷ USD, công suất của công ty là 6,5 triệu tấn/năm và đã hoạt động từ năm 2010.
Trong những tháng gần đây, khi thị trường xăng dầu quốc tế có nhiều biến động, nhà máy lọc dầu đã có thời điểm tăng công suất hoạt động lên 112%, vượt 9% công suất so với kế hoạch hoạt động bình quân năm là 103%.
Petrovietnam đang đề xuất Dự án mở rộng, hiện đại hóa Nhà máy lọc dầu Dung Quất với tổng vốn đầu tư khoảng 1,2 tỷ USD. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết 168/NQ-CP ngày 29 tháng 12 năm 2022 về chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 26-NQ/TW của Bộ Chính trị, trong đó có Đề án xây dựng mở rộng Trung tâm Năng lượng và Hóa dầu Quốc gia Dung Quất. Trung tâm tinh chế.
Mong muốn đầu tư mở rộng nhà máy lọc dầu Dung Quất không xuất hiện cho đến gần đây. Theo Quyết định 9016/QĐ-DKVN ngày 22/12/2014 của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Dự án Nâng cấp mở rộng Nhà máy lọc dầu Dung Quất có tổng tiến độ thực hiện là 78 tháng kể từ ngày phát hành hồ sơ mở thầu.nhà thầu Thiết kế tổng thể (FEED) được lập vào ngày 27 tháng 4 năm 2015 và dự kiến hoàn thành vào tháng 10 năm 2021.
Tuy nhiên, theo lệnh của Thủ tướng hồi tháng 6/2018, dự án không được bảo lãnh nhà nước nên chủ đầu tư phải xây dựng các phương án thay thế.tài chính và liên hệ với các tổ chức cho vay để thu xếp vốn. Với quy mô đầu tư đã được phê duyệt trước đó là 1,8 tỷ USD, cơ cấu 30% vốn chủ sở hữu và 70% vốn vay, dự án cũng được đề xuất theo 3 phương án: thu xếp từ nguồn vốn vay nước ngoài trong nước, được đảm bảo bằng bảo lãnh vay của Petrovietnam và vay thứ cấp. trực tiếp từ các cổ đông của Petrovietnam.
Thậm chí, BRS đề nghị Petrovietnam thay mặt nhà nước sở hữu 92,12% vốn của BSR xác nhận chủ trương bảo lãnh tín dụng để BSR đầu tư dự án, bao gồm bảo lãnh tín dụng trong dự án, trong và ngoài nước. BRS cũng kiến nghị PVN chấp thuận chủ trương cho BSR vay vốn dưới hình thức cho vay lại (sub-loan) để đầu tư dự án.
Việc thu xếp vốn cho dự án vào đầu năm 2020 vẫn chưa rõ ràng.
Tháng 6/2022, Petrovietnam và BSR đề nghị Chính phủ chấp thuận điều chỉnh quy mô dự án từ 192.000 thùng/ngày trong quy hoạch được phê duyệt năm 2014 lên 171.000 thùng/ngày. Tổng số tiền đầu tư chỉ khoảng 1,2 tỷ đô la Mỹ thay vì lên đến 1,8 tỷ đô la Mỹ.
Yêu cầu về vốn này được lấy từ vốn chủ sở hữu lũy kế, lợi nhuận sau thuế hàng năm và vay dưới hình thức tín dụng xuất khẩu;Ngân hàng buôn bán. Dự kiến, dự án được thực hiện trong 37 tháng và sẽ hoàn thành vào quý IV/2025, vận hành thương mại vào quý I/2026.
Đến nay, việc thẩm định dự án vẫn chưa hoàn thành nên chưa có câu trả lời rõ ràng về tương lai này.